Teravih Namazının Anlamı ve Önemi
Teravih namazı, Ramazan ayı süresince, yatsı namazından sonra kılınan nafile bir ibadettir. Sözlükte ‘rahatlatmak, dinlendirmek’ anlamına gelen ‘teravih’ kelimesi, bu ibadet sırasında kılınan her dört rekattan sonra yapılan dinlenme şeklindeki oturuşları ifade eder. Hz. Peygamber (sas) tarafından hicretin ikinci yılında cemaatle kılınmaya başlanmış, ancak zamanla bu uygulamayı terk etmiştir. Bu durum, teravih namazının farz olmadığı, fakat müminler için büyük bir sevap ve fırsat olduğu anlamına gelir.
Teravih namazı, inananların manevi huzur bulmalarına yardımcı olmanın yanı sıra, Allah’a yaklaşma ve Yüce Kur’an’a olan sevgiyi pekiştirme amacı taşır. Ramazan ayı boyunca, geceleyin yapılan ibadetler, özellikle teravih, Müslümanların ruh ve beden sağlığı açısından büyük önem taşır. Bu namaz, hem bireysel hem de toplumsal bir ibadet olma özelliği gösterir.
Uygulamada, teravih namazı genellikle camilerde cemaatle kılınır. Ancak, evde kılmak da mümkündür. Gerekli şartlar yerine getirildiğinde, evde kılınan teravih de Allah katında makbul bir ibadet sayılır. İşte bu ibadeti ihsan ile yerine getirmek, müminlerin hayatlarına anlam katacak ve manevi olarak güçlendirecektir.
Teravih Namazı Nasıl Kılınır?
Niyet ve İlk Rekat
Teravih namazına başlamadan önce niyet etmek önemlidir. Eğer bir imamla birlikte kılacaksanız, “Niyet ettim Allah rızası için teravih namazını kılmaya uydum imama” dersiniz. Bireysel kılacaksanız ise sadece “Niyet ettim Allah rızası için teravih namazını kılmaya” demeniz yeterlidir. Bu niyet, kalbinizde bu ibadeti Allah için yapmak istediğinizi ifade eder.
İlk rekatta, eller kulak hizasına kaldırılarak “Allahuekber” denilir ve namaza başlanır. Ardından gizlice “Sübhaneke” duası okunur. Euzu Besmele çekildikten sonra, Fatiha Suresi okunmalıdır. Fatiha’dan sonra, zammı sure ya da onun yerine çeşitli ayetler okunabilir. Bu kısmı ihmal etmemek, namazın maneviyatını artırır.
İlk rekatın sonuna gelindiğinde, “Allahuekber” denilerek rükuya gidilir. Rükuda üç defa “Sübhane Rabbiye’l-Azim” denilecektir. Rükudan sonra “Semiallahu Limen Hamideh” denilerek kalkılır ve “Rabbena Lekel Hamd” denilir. Daha sonrasında secde başlar; “Allahuekber” denilerek secdeye gidilir. Bu esnada alın ve burnun yere değmesine dikkat ediniz ve secdede üç defa “Sübhane Rabbiye’l-Âlâ” denilerek bu rekat tamamlanır.
İkinci Rekat ve Devamı
İkinci rekata kalkarken yine “Allahuekber” denir ve ayağa kalkılır. Besmele ile Fatiha Suresi okunur. Ardından, zammı sure okunarak rükuya geçilir. Tıpkı birinci rekatta olduğu gibi rükuda üç defa “Sübhane Rabbiye’l-Azim” denilerek rükudan kalkılır ve “Rabbena Leke’l-Hamd” denilir. Secde de aynı şekilde yapılır.
İki secdenin ardından oturulduğunda “Ettehiyyatü” duası okunur. Bu noktada, o oturuşun ardından eğer dört rekat kılınıyorsa selam vermeden önce tekrar “Ettehiyyatü” ve “Salli-Barik” dualarını okuyup, üçüncü rekata kalkmanız gerekecektir. Bu işlemler, her iki rekat için tekrarlanarak dört rekata kadar devam eder. Eğer teravih namazınızı cemaatle kılıyorsanız, imam acık olarak Fatiha ve zammı sureleri okur ve cemaat de dinler.
Kaç Rekat Kılınır?
Tradition olarak teravih namazı 20 rekat olarak kabul edilirken, bazı mezhepler evde 8 ya da 12 rekat kılmayı da önermektedir. Zaman ve sağlık durumu gibi etkenlere göre bu rakam değiştirilebilir; önemli olan, bu namazın kılınmasıdır. Dört rekatta bir selam vererek kılmak caiz olsa da, iki rekatta bir selam vermek daha faziletlidir.
Halk arasında, teravih namazının kılınış şekli konusunda farklı uygulamalar gözlemlenebilir. Ancak, bu durum kişinin niyetinin samimiyetine bağlıdır ve ibadete olan yaklaşımıyla ilgilidir. Teravih namazı, dini bir yükümlülük olmaktan ziyade, Allah’a yakınlaşma ve O’nun rızasını kazanma aracı olarak değerlendirilmelidir.
Yatsı Namazı ve Teravih İlişkisi
Yatsı namazı, akşamdan sonra kılınan farz namazdır ve Ramazan boyunca teravih ile birlikte okunur. Teravih namazının ilk bölümü olarak yatsı kılındıktan sonra başlanır. Teravih namazını, yatsı namazının farzından sonra kılmanız esastır. Ancak unutmamalıdır ki teravih namazı, vitir namazından önce değil, sonra kılınmalıdır. Bu, dinin disiplinini gösteren önemli bir husustur.
Eğer vakit çıkmış ise teravihin kazası gerekmez, yalnızca vitir namazının kazası gerekir. Yatsı namazını kılmadan önce teravih namazının kılınması caiz görülmemekte ve bu durum dinen geçerli bir uygulama değildir. Bu nedenle, her iki namazın kılınış kurallarına uymak, ibadetin düzgün bir şekilde yerine getirilmesi açısından önemlidir.
Buna rağmen, bazı insanlar yatsı namazını kılmadan teravih kılmakta ısrar edebilir. Ancak bu durum, hem dini kurallara aykırıdır hem de manevi olarak kişilerin ibadete olan saygısını azaltır. Rabbimizin emirlerine uygun bir şekilde namazlarınızı kılmak, manevi huzurunuza da büyük katkı sağlayacaktır.
Manevi Huzur ve Teravih Namazının Faziletleri
Teravih namazı, sadece bir ibadet olmanın ötesinde, ruhsal bir arınma ve manevi bir rahatlama sunar. Bu namazın kılınması, kişinin ruhsal olarak dengelenmesine yardımcı olur ve zihnindeki olumsuz düşüncelerden arınmasını sağlar. İbadetler, insanlara huzur ve dinginlik kazandırırken, teravih özelinde yapılan dualar, manevi alemi pekiştirir.
Bunların yanı sıra, teravih namazının vefatı sonrası yapılan iyiliklere ve dua kabulüne de sebep olacağı kabul edilir. Kasıtlı olarak bu namazı havada bırakmamak, bizlerin iradesi ile gerçekleştirdiğimiz bir ibadet olduğumuzu hatırlatır. Allah katında kabul görmek ve selametle kabul edilmek, kişinin en büyük hedeflerinden biridir.
Ramazan ayı boyunca yapılan teravih namazı, müminlerin cennete ulaşmasına bir kapı açar. Bu nedenle, her bir müminin bu fırsatı iyi değerlendirmesi gerekmektedir. Teravih namazının bereketini hisseden kişiler, Ramazan’ın diğer ibadetlerine de daha fazla eğilim gösterir ve üç ayların, Ramazan ayının ve mübarek gecelerin ruhunu yaşarlar.