Teravih Namazı Nedir?
Teravih namazı, Ramazan ayında, yatsı namazının ardından kılınan nafile bir ibadettir. Sözlük anlamı rahatlatmak olan ‘teravih’ kelimesi, özellikle bu ayda yapılan bu özel namaz biçiminin dinî bir terim olarak kullanılır. Resûl-i Ekrem (s.a.s.) bu namazı ashabıyla birlikte, cemaat hâlinde kılarken, cemaatin bu namaza olan iştiyakını görünce farz olmasından endişe ederek yalnız başına kılmaya devam etmiştir. Hadislerde belirtildiği üzere, Ramazan namazını inanarak ve sevabını Allah’tan bekleyerek kılan kişinin geçmiş günahları bağışlanır. Dolayısıyla teravih namazı, hem erkekler hem de kadınlar için sünnet-i müekkededir.
Teravih namazının, bireysel kılınmasının yanı sıra cemaatle birlikte kılınması da birçok kişi tarafından tercih edilmektedir. Günümüzde pek çok İslam ülkesinde teravih namazı, genellikle yirmi rekât olarak kılınmaktadır. Ancak bu, nafile bir ibadet olduğu için farz kadar bir hüküm taşımaz; yorgunluk durumunda daha az rekat kılınması da mümkündür.
Teravih Namazı Kaç Rekat?
Teravih namazının başlıca kılınış şekilleri hakkında bilgi vermek gerekirse, Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ali dönemlerinden itibaren cemaatle birlikte genellikle yirmi rekat olarak kılınmaktadır. Bu hal, sahabe döneminde de benimsenmiş ve uygulanmıştır. Ancak, teravih namazının nafile bir ibadet olması dolayısıyla farklı rekat sayılarıyla (8, 10, 12, 14, 16, 18 gibi) da kılınabilir.
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın önerisi doğrultusunda, teravih namazı iki rekat olarak kılınmasının yanı sıra, dört rekat şeklinde de kılınmaktadır. Cemaatle kılınsa bile, bireysel kılmak da mümkündür. Yani, teravih namazı kılacak olan bir kişi, kendini nasıl rahat hissediyorsa o şekilde rekat sayısını belirleyebilir.
Teravih Namazı Nasıl Kılınır?
Teravih namazının kılınış şekli birkaç adımda özetlenebilir. Öncelikle, yatsı namazının sünneti kılınır, ardından yatsı namazının farzı eda edilir. Farzın ardından yatsı namazına ait son iki rekat sünnet kılındıktan sonra, teravih namazına geçilir. Niyet etmek, bu namazın en önemli bölümüdür; “Niyet ettim Allah’ım senin rızan için teravih namazını kılmaya” diyerek niyet edilir.
İlk rekatta, “Sübhaneke duası” okunur, daha sonra “Euzü besmele” çekilir ve “Fatiha suresi” ile birlikte zammı sure okunur. Rüku ve secdeler tamamlandıktan sonra, ikinci rekata kalkılır. İkinci rekatta da benzer adımlar izlenir; Fatiha ve zammı sure okunduktan sonra rüku yapılır, secde edilir ve tahiyyat oturulur.
Sayım, eğer iki rekat olarak kılınıyorsa, tahiyyat duası ile son bulur. Eğer dört rekat olarak kılacaksa, ilk tahiyyata oturulduğunda iki rekatın tahiyyat duası okunur, daha sonra üçüncü rekata kalkılır. Teravih namazı boyunca bu düzenleme, kılınacak her rekatta devam eder. Namazın sonlandırıldığında ise sağa ve sola selam verilerek bitirilir.
Teravih Namazının Fazileti
Teravih namazı, Ramazan ayının bereketini artıran önemli bir ibadet olarak kabul edilir. Bu namazı dikkatli ve huzur içinde kılan müminlerin, Allah’ın rahmetine ve bağışlamasına erişeceklerine dair hadislerde pek çok müjde bulunmaktadır. Teravih, sevap kazanmanızı sağlamanın yanı sıra, ruhsal huzur ve manevi bir rahatlama alanı sunar.
İslam’da teravih namazının kılınmasının önerilmesi, onun ne kadar önemli bir ibadet olduğunu gösterir. Allah’a yakınlaşmanın, ruhsal arınmanın ve duaların kabul olmasının kapılarını aralar. Yüce kitabımızın her bir ayetinin özellikle Kur’an-ı Kerim’in hatmedilmesi hususu, iftar ve sahur boyunca yapılan dualar ile birleştiğinde, insanı ruhen besler.
Bir diğer önemli nokta da, teravih namazının özellikle cemaatle kılınmasıdır. Camilerde, toplu olarak yapılan ibadetler, müminlerin bir araya gelmesi, aynı Allah’a yönelmesi ve birbiriyle dayanışma içinde bulunması açısından son derece değerlidir. Böylece, hem manevi huzur sağlanır hem de toplumsal dayanışma güçlenir.
Ramazan Ayında Teravih Namazı Kılarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Ramazan ayında teravih namazı kılarken dikkat etmemiz gereken bazı incelikler vardır. Öncelikle, niyetin içten bir şekilde yapılması ve ibadete ruhen ve bedenen hazırlıklı bir şekilde başlamaktır. Yüce Allah’ın huzurunda, kalplerimizdeki niyetlerimizi ve isteklerimizi taşıyarak namaza yönelmek son derece önemlidir.
Ayrıca, teravih namazını herhangi bir özensizlik göstermeden, dikkatlice ve huzurlu bir ortamda kılmak da önemlidir. Stres, kaygı veya aceleci ruh hali, ibadetin iç huzurunu engelleyebilir. Bu nedenle, mekânı dini bir havaya sokmak, mumlar yakmak ve usulünce dua ederek ibadete hazırlanmak faydalı olacaktır.
Namaz sonrası yapılan duaların kıymeti de oldukça yüksektir. Teravih namazı sonrası yapılan dua, Ramazan’ın bereketinden ve özellikle bu ayda yapılan ibadetlerin azizliğinden istifade etmemize vesile olur. Bu duaların ihlasla yapılması, Allah’ın inayetinin üzerimize gelmesine vesile olacaktır.
Evde Teravih Kılmak Mümkün Mü?
Teravih namazı dendiğinde, cami atmosferinde kılmanın manevi kalitesinden bahsetmek mümkündür. Ancak, evde teravih kılmak da son derece caiz ve kabul edilen bir durumdur. Ramazan ayında, iş yoğunluğu, ailevi sorumluluklar veya fiziksel yorgunluk gibi nedenlerle camiye gidemeyenler; evlerinde rahat bir ortamda muhtelif sayılarda teravih kılabilirler.
Evde teravih kılarken, bireyse bir rekat sayısı belirlenebilir; bu rekat sayısının devamlılığı ve düzenli bir hal alması, namazın hayırla neticelenmesine vesile olur, zira her ibadet gibi teravih namazı da niyetle taçlanır.
Özellikle teravih namazının kılınacağı yer, ev içinde manevi bir havaya bürünebilir ve ruhsal durumlar göz önünde bulundurulursa, uygun bir ortam yaratmak ibadetin güzelliğini artırır. Kılınan teravih sonrası dua ve niyazla, Allah’ın rızasına ulaşmak mümkün olacaktır.
Sonuç
Teravih namazı, Ramazan’ın pek çok hikmet ve güzelliklerinden sadece bir tanesidir. Hem bireysel ruhsal anlamda bir arınma yolu, hem de toplumsal dayanışma faaliyetidir. Teravih, yalnızca zaman diliminde değil, manevi huzur ve mutluluğumuz için de etkili bir ibadettir.
Bu yazıda teravih namazının kaç rekat kılınacağı ve nasıl kılınacağı gibi temel bilgilerin yanı sıra, manevi taraflarını da inceleyerek, ibadetin ruhunda var olan güzellikleri irdelemeye çalıştık. Unutmayalım ki, her bir rekat, bizlere birer sofrada sunulan manevi nimettir.
Unutulmaması gereken ise, kulun duasına Allah’ın icabet ettiğidir. Bu mübarek Ramazan ayında yapacağımız her dua, teravih ile beraber öne çıkarak, Yüce Allah’ın merhametini bir kat daha açacaktır.