Teravih Namazının Önemi ve Anlamı
Teravih namazı, Ramazan ayı boyunca yatsı namazından sonra kılınan, Müslümanların manevi olarak kendilerini zenginleştirdikleri, Allah’a yaklaşma fırsatı buldukları bir ibadettir. Teravih kelimesi, Arapça ‘rahatlatmak’ anlamındaki ‘tervih’ kökünden türetilmiştir ve dinlenme, rahatlama anlamlarını taşır. Bu namaz, Hz. Peygamber (sas) döneminde cemaatle kılınmış, daha sonra bu uygulama devam etmiştir. Peygamber Efendimiz, bu namazı kılarken cemaate hem maneviyat kazandırmış hem de toplu ibadetin önemini göstermiştir.
Teravih namazı, sabah namazına kadar geçerli olan bir zaman diliminde, her yıl Ramazan ayında yapılır. İslam’da teravih namazı, sünnet-i müekkede olup, yapılması faziletli bir ibadettir. Yani, Peygamber Efendimiz’in (sas) sürekli olarak kıldığı ve inananlara tavsiye ettiği bir namazdır. Bu namazı kılmak, Allah’a olan bağlılığımızın bir göstergesi olduğu gibi, ruhumuzu da dinginleştirip manevi olarak rahatlatır.
Teravih, cemaatle kılındığında, Batınî anlamda da toplumu bir araya getiren bir ibadet özelliği taşır. Müslümanlar, bu ibadet sayesinde pek çok manevi fayda elde ederler; sabır, huşu ve teslimiyet duyguları güçlenir. Bu sebeplerden ötürü, teravih namazına gösterilen ilgi, her yıl Ramazan ayında artmaktadır.
Teravih Namazı Nasıl Kılınır?
Teravih namazını kılarken belirli adımlar vardır. Bu adımların doğru bir şekilde takip edilmesi, ibadetin kabul olması için önemlidir. İşte, teravih namazını kılarken izlenecek aşamalar:
1. Niyet Etmek
Teravih namazına başlamadan evvel, niyet edilmesi mustahabdır. Eğer cemaatle kılacaksanız, “Niyet ettim Allah rızası için Teravih namazını kılmaya uydum imama,” şeklinde niyet edilir. Ferdi olarak kılacaksanız da “Niyet ettim Allah rızası için Teravih namazını kılmaya,” demeniz yeterlidir.
2. İlk Rekata Başlamak
1. Rekat: Eller kulak hizasına kaldırılarak, ‘Allahuekber’ denilerek namaza başlanır. Sonrasında gizlice Sübhaneke duası okunur. Euzu besmele çekilir, ardından Fatiha suresi okunur ve zammı sure veya yeterince ayetler okunur. Daha sonra rükua gidilir. Rükuda üç kez ‘Sübhane Rabbiye’l-Azim’ dedikten sonra, ‘Semiallahu Limen Hamideh’ denilerek rükudan kalkılır ve ‘Rabbena Lekel Hamd’ denilir. Tekrar ‘Allahuekber’ denerek secdeye gidilir ve üç kez ‘Sübhane Rabbiye’l-âlâ’ denildikten sonra, iki secde yapılır.
3. İkinci Rekata Geçmek
2. Rekat: İkinci rekata kalkıldığında da aynı adımlar izlenir. Besmele ve Fatiha okunur, ardından zammı sure okunur. Rükua gidilirken yine üç kez ‘Sübhane Rabbiye’l-Azim’ denir, secde yapılırken de üç kez ‘Sübhane Rabbiye’l-âlâ’ denir. Bu şekilde ilk iki rekattan sonra, oturup ‘Ettehiyyatü, Salli-Barik’ duaları okunur ve selam verilir.
4. Daha Fazla Rekat Kılmak
3. ve 4. Rekatlar: Eğer iki rekatta bir selam verilerek namaz kılacaksanız, ilk iki rekattan sonra üçüncü rekata kalkılır. Kalan iki rekat da aynı şekilde kılınır. Bu işlemler sonunda selam verilir. Teravih namazında toplamda 20 rekata ulaşmak için bu adımları tekrarlamak gerekir.
Teravih Namazının Rekat Sayısı ve Vakti
Teravih namazının geleneksel olarak 20 rekât olarak kılındığı toplumlarda, bu sayı belirli bir geleneğe bağlı kalınarak uygulanmaktadır. Özellikle Türkiye ve pek çok İslam ülkesinde, Ramazan ayı boyunca cemaatle kılınmaya devam edilir. Ancak, zorluklar ve yoğunluklar nedeniyle evde 8, 10, 12, 14, 16 veya 18 rekat olarak kılınması da câizdir. Burada önemli olan, Allah’a olan samimi niyet ve ibadetin ruhunu koruyabilmektir.
Teravih namazının vakti ise, yatsı namazının farzından sonra başlar ve sabah namazına kadar devam eder. Yatsı namazı farz kılınmadan önce teravih kılmak geçersiz kabul edilir. Teravih ve vitir namazının bir arada kılınması ise yatsıdan sonra olmakla birlikte, özel durumlarda vitir namazının akabinde de yapılabilir.
4 Rekatlık Kılma Tercihi
Teravih namazının cemaatle kılınmasının fazileti çok yüksektir, ancak evde de kılınması mümkün ve faziletlidir. Dileyenler teravih namazını 4 rekatta kılabilir. Böylece, her dört rekattan sonra selam verilerek toplamda 20 rekatı tamamlamak mümkün olur. Teravih namazını bu şekilde kılanlar da imanın verdiği huzuru ve çoğalmış sevabı hissedeceklerdir.
Manevi Faydaları ve İbadetle Bütünleştirmenin Yolları
Teravih namazının manevi faydaları saymakla bitmez. Bu namazı kılan Müslümanlar, ruhsal olarak rahatladıkları gibi, Allah’a yakınlaşma fırsatı bulurlar. Aynı zamanda, bu ibadet kişinin kendisini sorgulamasına ve manevi anlamda yenilenmesine kolaylık sağlar. Ramazan ayı boyunca yapılan Kur’an tilaveti ve dua ile bütünleşen teravih, fiili olarak da diğer ibadetler ile tamamlamak için bir zemin oluşturur.
Düzenli olarak teravih kılan bireyler, Allah’a şükretmenin ve O’ndan mağfiret istemenin önemini idrak ederler. Bu ibadet sayesinde kaybolan manevi değerlerini yeniden kazanmanın yollarını keşfederler. Teravih namazı, sosyal bağları güçlendirirken, cemaati bir araya getirerek toplumsal dayanışma duygusunu da pekiştirir.
Özetle, teravih namazı, Rabbimizle olan ilişkimizi güçlendiren, manevi açıdan zenginleştiren bir ibadettir. Bu ibadeti kılarken dikkat edilmesi gereken husus, niyetimizin sadece Allah için olması ve sebatla devam etmektir. Teravih namazının huzurunu yaşamak, Allah’a yaklaşmak ve ruhumuzu beslemek için Elhamdülillah bu güzel fırsatı değerlendirmeliyiz.