Teravih Namazı Nedir ve Önemi
Teravih namazı, Ramazan ayında Yatsı namazının ardından kılınan ve sünnet olan bir nafile ibadettir. Klasik anlamda “rahatlatmak, dinlendirmek” fiilinden türemiş olan bu kelime, Müslümanların ruhsal ve manevi dinçlik bulmalarına yardımcı olur. Peygamber Efendimiz (s.a.v) Ramazan’ın ilk gecesinde cemaatle kıldığı bu namazı, daha sonra farz olmaktan endişe ederek yalnız kılmıştır. Böylelikle, teravih namazı cemaatle kılınmasının faziletleri ön plana çıkmıştır. Ramazan ayında teravih kılmak, Müslümanların ortak bir ibadet bilinci geliştirmelerine büyük katkı sağlar.
Cemaatle teravih namazı kılmanın sosyal hayata pozitif yansımaları da oldukça fazladır. Bireyler birbirleriyle kenetlenir, toplumsal dayanışma ve birliktelik duygusu artar. Özellikle camide veya toplu olarak kılınan teravih namazları, İslam toplumunun manevi hayatını güçlendirir. Teravih’in sağladığı bu manevi atmosfer, bireylerin ruhsal huzur bulmalarına, Allah’a yakınlaşmalarına olanak tanır.
Ramazan ayında yalnızca teravih değil, her ibadetin artan önemi, Müslümanların manevi yönlerini besler. Teravih namazı, başta Kur’an-ı Kerim’in tilaveti olmak üzere birçok ibadetin ön plana çıktığı bir dönemdir. İşte bu yüzden teravih, sadece fiziksel değil, manevi bir yenilenme vesilesidir.
Cemaatle Teravih Namazı Kılınmasının Kuralları
Cemaatle teravih namazı kılmak isterken, öncelikle doğru niyetle başlamalıyız. Niyet, ibadetin en temel unsurlarından biridir. Teravih namazı imama uyarak kılınacaksa, ilk olarak “Euzu besmele” çekmeli ve ardından “Niyet ettim Allah rızası için Teravih namazını kılmaya uydum imama” diyerek niyet edilmelidir. Eğer ferdi olarak kılınıyorsa, “Niyet ettim Allah rızası için Teravih namazını kılmaya” demek yeterlidir.
Cemaatle kılınacak teravih namazı genellikle 20 rekattan oluşur. Bu rekatlar, 2’şer 2’şer olarak, her iki rekatın sonunda selam verilerek kılınır. Eğer imkanlar dahilindeyse, en çok 8 veya 12 rekat şeklinde de kılınabilmektedir. Genelde 4’lü gruplar halinde kılınması tercih edilse de, Hz. Peygamber (s.a.v) döneminde farklı uygulamalar da görülebilmiştir. Bu uygulama, bireylerin tercihlerine bağlı olarak farklılık gösterebilir.
İlk iki rekatın nasıl kılınacağına gelirsek; eller kulak hizasına kaldırılarak “Allahuekber” denilerek namaza başlanır. Ardından subhaneke duası gizlice okunur. «Euzu besmele» çekilir, ardından Fatiha Suresi okunur. Zammı sure veya onun yerine geçecek ayetler okunur. Rükuya gideceğimiz anda yine “Allahuekber” diyerek eller dizin üzerine gelir, üç defa “Sübhane Rabbiye’l-Azim” denir. Rüküden kalkarken, “Semiallahu Limen Hamideh” ve “Rabbena Lekel Hamd” denir.
Teravih Namazında İzlenecek Adımlar
Her rekatın adımlarına dikkat etmek, ibadetin yerine tam olarak getirilmesi için son derece önemlidir. İkinci rekatta, yine ayağa kalkıldığında besmele ve Fatiha Suresi okunur. Ardından tekrar zammı sure okunur. Selam vermeden önce, bu adımların titizlikle uygulanması gerekir. Rüku ve secde esnasında alın ve burnun yere değmesi de büyük önem taşır. Secdenin ardından oturulan hissiyat, kelime ve duaların özlü bir şekilde edilmesi manevî bir derinlik kazandırır.
Secdelerden sonra “Ettehiyyatü” duası okunur. Burada, “Salli-Barik” ve “Rabbena” duaları ile beraber namazın ruhaniyeti güçlendirilmiş olur. Namazın sonuna yaklaşırken, sağa ve sola selam vermekle ibadet tamamlanır. Eğer teravih namazı 4 rekat olarak kılınıyorsa, ilk tahiyyata oturulduğunda yine dualar okunur ve üçüncü rekata geçilir. Namazın bu son niteliği, toplam 20 rekata kadar devam edebilir.
Özellikle dikkat edilmesi gereken husus, teravih namazını cemaatle kılmaksa, fatiha ve zammı surelerin imam tarafından açıkça okunması ve cemaatin dinlemesidir. Birlikte yapılan bu ibadet, topluma birliktelik hissi verir.
Teravih Namazı Hakkında Diğer Bilgiler
Teravih namazı kılmanın pek çok fazileti bulunmaktadır. Bu ibadet, hem bireysel ruhsal ferahlama sağlar, hem de toplumsal dayanışma hissini güçlendirir. Resulullah’ın (s.a.v) oruçlu insanların teravih namazını büyük bir özenle kıldıklarını görmesi, bu ibadetin ne kadar önemli olduğunu bizlere gösterir. Dine olan bağlılık, bu ibadette daha da belirginleşir.
Kadınların teravih namazını camide kılmaları, bireylerin gerekli hassasiyeti gösterdikleri takdirde mümkündür. Camide kılmanın ayrı bir fazileti olduğu gibi, evde de kılmak mümkündür. Ancak cemaatle yapılan ibadetlerin toplumsal bir yansıması olduğu unutulmamalıdır.
Sonuç olarak, teravih namazı, ruhsal huzur bulmak ve Allah’a yakınlaşmak için önemli bir fırsattır. Ramazan boyunca bu ibadeti cemaatle kılmak, bireylerin toplumsal ve dini dayanışmalarını artırırken, ruhsal tatmin ve manevi güçlenmelerine zemin hazırlar. Bu ibaretlerin ruhunu yakalamak ve ahlaki değerlerimizi beslemek, her birimizin sorumluluğudur.