Seferi Namazının Önemi
Seferi namazı, İslam dininde yolculuk esnasında Müslümanlara sunulan bir kolaylıktır. Yolculuk halindeki bir Müslüman, dinen misafir sayılır ve bu sebeple bazı ibadetleri kolaylıkla yerine getirebilir. Özellikle seferi olunması durumunda farz olan dört rekatlık namazlar, iki rekat olarak kılınır. Bu durum, rahmet ve merhamet olarak değerlendirilmektedir. Nitekim, Hazreti Peygamber (s.a.v) seferi iken namazı kısaltmayı tavsiye etmiş ve bu doktrin, İslam âleminde büyük bir kabul görmüştür. Sefer halkası gereği, namazın diğer teferruatlarına da dikkat edilmesi gerekmektedir.
Bunun yanı sıra, seferi olurken dikkat edilmesi gereken bazı kriterler vardır. Seferi sayılmayı gerektiren mesafe en az 90 kilometre olmalıdır. Yolculuğun başlaması, kişinin seferi sayılabilmesi için esas teşkil eder. Kişi, belirli bir yere gitmek ve orada 15 günden daha az kalmak zorundadır. Bu çerçevede, seferi olan bir bireyin namazlarını yerine getirmek için yapması gereken niyet ve uygulama önemli bir husustur.
Öğle Namazı ve Niyet
Öğle namazını seferi halde kılmak, bu kolaylığın en önemli uygulamalarından biridir. Seferi olan bir Müslüman, öğle namazını kılarken iki rekat olarak niyet etmelidir. Niyet, kalben yapılan bir eylem olup, “Allah’ın rızası için öğle namazını iki rekat farz olarak kılmaya niyet ettim” demek yeterli olacaktır. Namazda ayrıca, niyetin sözlü olarak ifade edilmesi gerekmez; bu durum kalplerdedir ve önemli olan, o niyetin samimiyetle yapılmasıdır.
Öğle namazı, belirli bir zaman diliminde kılınmalıdır. Dikkat edilmesi gereken, seferi kişinin o vakitte bulunduğu yerin öğle vaktinin girmesiyle beraber namazını kılmaya başlamasıdır. Seferilik durumu sona erdiğinde, bu tazeleme gereksizdir çünkü niyet açığa çıkmış ve yapılması gereken işlemler tamamlanmış demektir. Ayrıca, kılınacak bu namazda bir başka önemli husus ise namazın iki rekat kılınmasıdır; çünkü seferi durumda farzlar kısaltılmış halde icra edilir.
Namazın Kılınışı
Öğle namazının seferi olarak kılınışı, diğer namazlardan farklı bir işleyişe sahiptir. Öncelikle abdest alarak namaz kılmaya hazırlanmamız gerekmektedir. Kılacağımız namazdan önce, temiz bir zeminde durmak ve yönümüzü Kibl’e çevirmek gerekir. İftitah tekbiri ile birlikte, niyetimizi yaptıktan sonra, ‘Bismillahirrahmanirrahim’ diyerek başlayabiliriz. Normalde dört rekat olan öğle namazında, seferi sayıldığımız için hemen iki rekat kılacağız.
İlk iki rekat kılındıktan sonra, selam vererek namazımızı tamamlayabiliriz. Namaz kılmanın şartları arasına gelen huşu ve kefil olmak da unutulmaması gereken unsurlar arasında yer alabilir. Sefer halinde kılınacak namazda, Allah’a yaklaşmak için samimiyetle yönelmek, kalpteki hislerle yönelmek oldukça değerlidir. Düşünürken, Rabbimizin kudretine sığınılması her zaman faydalıdır. Bütün bunlar, seferi haldeyken yapılması gereken tesbih ve dualar arasına da yerleştirilebilir.
Namazın Sonrası ve Değerlendirme
Öğle namazı kılındıktan sonra, bu durum ile seferi olarak kılınan diğer namazlara geçiş yapılabilir. Akşam ve yatsı namazlarının kılınışında da seferilik durumuna dikkat edilmelidir. Öğle namazının kılınışında olduğu gibi, akşam namazı da seferi olunduğunda kısaltılmış olarak, yalnızca üç rekat olarak kılınmalıdır. Aynı zamanda, diğer vakit namazlarında da bu detay göz önünde bulundurulmalıdır. Yani seferi bir kişi, diğer tüm namazlarını asıl farz miktarı olan rekatlarla değil, seferi sayıldığı için kısaltarak kılmaktadır.
Namaz sonrası, Allah’tan bağışlanma ve sabır da talep edilmelidir. Yolculuk hali, düşman duyguları azaltır; bu yüzden seferi olan bir Müslüman, durumu değerlendirmeli ve manevi bir huzura ulaşmaya çalışmalıdır. Kılınan bu namazların ardından devam eden zaman diliminde, tesbihat ve dualar ile kendimizi huzurlu hissetmek en doğru yoldur. Bu durum, hayatımızda sürekli huzur bulmamıza da yardımcı olacaktır. Dolayısıyla, öğle namazını seferi olarak kılan bir müminin, huzur vermesi amacıyla dua ve ibadetlerinin sürekli yapılması gerekecektir.