Teravih Namazı Nedir?
Teravih namazı, Ramazan ayı boyunca yatsı namazından sonra kılınan ve sünnet olan bir nafile namazdır. Din terimlerinde, teravih kelimesi ‘rahatlatmak’ anlamına gelirken, bu namazın amacı da ruhun ve gönlün huzur bulmasını sağlamaktır. Teravih, İslam’ın en güzel ibadetlerinden biridir ve büyük bir fazilet taşır. Allah’a yönelmek ve O’na teslimiyetin bir göstergesi olarak kılınan bu namaz, hem bireysel manevi gelişim hem de toplumsal dayanışma açısından önemlidir.
Teravih namazı, Hz. Peygamber (s.a.v) döneminde cemaatle kılınmıştır. Ancak bu uygulama, zamanla çeşitli nedenlerle farklılık göstermiştir. İlk başlarda camide topluca kılındıktan sonra, Hz. Peygamber bunun farz olmasından korktuğu için yalnız kılmaya devam etmiştir. Günümüzde ise teravih namazı özellikle cemaatle kılınması tercih edilmektedir ve birçok Müslüman, bu ibadeti Ramazan boyunca düzenli olarak yapmaktadır.
Teravih namazı, 20 rekât olarak kılınabileceği gibi, kişinin durumu ve niyeti doğrultusunda daha az rekatla da kılınabilir. Bu noktada, dinin özünde olan kolaylık ve bireylerin farklılıklarına saygı gösterilmesi esası önem arz eder.
Teravih Namazını Yatsıyla Birlikte Kılmak
Teravih namazı genellikle yatsı namazından sonra kılınır. Yatsı namazı kılındıktan sonra, imam ya da bireyler tarafından niyet edilerek teravih namazına başlanır. Teravih kılmak isteyenler, öncelikle bir kalp niyeti yapmalıdır. Eğer imamla kılmak istiyorlarsa, “Niyet ettim Allah rızası için Teravih namazını kılmaya uydum imama” diye niyet edilir. Eğer tek başına kılınacaksa, “Niyet ettim Allah rızası için Teravih namazını kılmaya” denilir.
Namaz başlangıcı, “Allahuekber” diyerek ellerin kulak hizasına kaldırılması ile başlar. Ardından gizlice “Sübhaneke” duası okunur ve “Euzu Besmele” çekerek Fatiha Suresi okunur. Sonrasında, istenilen bir sure ya da birkaç ayet okunmalıdır. Bu adımlar, ilk rekatın başlama şeklidir.
Namazın ilerleyen kısımları ise, rükû ve secde sırasında belirli dualar ile birlikte belirtilmiştir. Rükua gidildiğinde, “Sübhane Rabbiye’l-Azim” üç defa söylenir. Rükûdan kalkıldığı zaman ise “Semiallahu Limen Hamideh” denilerek, “Rabbena leke’l-hamd” ile dua devam eder. Ardından, secdeye gidilir ve burada da “Sübhane Rabbiye’l-Âlâ” üç kez söylenir. Bu aşamalardan sonra, teravih namazının ikinci rekâtına geçilir.
Teravih Namazının Rekat Sayısı
Teravih namazı, farklı mezhepler ve uygulamalar arasında çeşitli şekilde kılınabilmektedir. En yaygın uygulama 20 rekat olarak bilinirken, bu sayı 8, 10 veya daha fazla şekillerde de icra edilebilir. Gerekli olan, bu ibadetlerin ihlasla ve samimiyetle Allah rızası için yerine getirilmesidir. Özellikle yorgunluk, meşguliyet veya sağlık sorunları gibi durumlarda, daha az rekatla bu ibadinleri gerçekleştirmek mümkündür.
Bir başka önemli nokta ise, teravih namazı nasıl kılınması gerektiğidir. İbadetin sunumunda iki rekâtta bir selam vererek kılmak tavsiye edilir. Ancak dört rekâtta bir selam ile de kılınması caizdir. Bu ikisi arasında tercih yapmak, kişinin durumuna bağlı olarak değişim göstermektedir.
Şafi mezhebine göre teravih namazı, genelde cemaatle kılınan bir ibadet şeklinde yer alırken, evde kılma durumu da mevcuttur. Kadınlar camide teravih namazını kılabilirler. Ancak evde kılmaları daha faziletli kabul edilmektedir. Genel olarak, teravih namazının mesken içinde ya da cami ortamında kıymetli olduğu bilinmelidir.
Teravih Namazının Faziletleri
Teravih namazı, ruhsal bir deneyim sunmasının yanı sıra, kulluk bilincini arttırarak kişinin Allah’a yakınlaşmasını sağlar. Bu namazı kılarken duygusal bir derinlik yaşamak, manevi bir huzur bulmak mümkündür. Ramazan ayında özel bir ibadet olan teravih, aynı zamanda Müslümanlar için birlik ve beraberlik anlamı taşır.
Tahareti sağlamak, niyetin doğru bir şekilde bedeni ve ruhu ihya etmesi, teravih namazının faziletlerini artırır. İbadet sırasında Allah’a yönelmek, O’ndan mağfiret istemek, bağışlanma dilemek, kullanma da içsel huzur sağlayan bireysel deneyimleri elde etmede önemli bir rol oynar.
Peygamber Efendimiz (s.a.v), teravih namazını kılan bir kişinin tüm geçmiş günahları affedilecek diye müjdelemiştir. Bu, teravih namazının ne kadar değerli bir ibadet olduğunu gösterir. Kul, bu namazla Allah’a olan sevgi ve bağlılığını gösterirken, aynı zamanda O’ndan af ve merhamet dileyerek ruhunu arındırma fırsatı bulur.
Sonuç
Teravih, hem bireylerin manevi hayatında önemli bir yer teşkil ederken, hem de toplumsal olarak Müslümanların dayanışma içerisinde bulunmalarını sağlar. Gerek yatsı namazı ile birlikte cemaatle kılınan teravih, gerekse tek başına kılma durumlarında Allah’a gönülden yönelmek ve O’na sığınmak, manevi gelişim ve huzur adına büyük önem taşır.
Bu nedenle, Ramazan ayında teravih namazını ihmal etmemek, bu ibadeti ruhsal bir deneyim haline getirerek yaşamın her alanında Allah’ın rızasını kazanma gayesini taşımak, her Müslümanın yükümlülüğüdür. Kılınacak bu nafile ibadet, kişinin ruhuna aydınlık katacak ve kalbini huzurlu bir şekilde dolduracaktır.
Son olarak, Ramazan ayında teravih namazını yerine getirmek için niyet edelim, elimizdeki imkânları kullanarak ibadetlerimizi huyla, sevgiyle dulalım ve yalnız başımıza veya cemaatle kılma durumunu değerlendirip, içtenlikle Allah’a yönelim.