Tesbih Namazı Nedir?
Tesbih namazı, Allah’a yakınlaşmak ve O’u yüceltmek amacıyla kılınan özel bir namazdır. Bu namazın özelliği, her rek’atında belli bir zikir cümlesinin sıkça tekrarlanmasıdır. ‘Sübhânallāhi ve’l-hamdü lillāhi ve lâ ilâhe illallāhü vallâhü ekber’ ifadeleri, bu namazın temel zikridir. Namaz, dört rek’den oluşur ve bu her rek’atta 75 defa bu zikir tekrarlanır. Yani, toplamda 300 kez bu zikir, tesbih namazı boyunca söylenmiş olur.
Tesbih Namazının Kaynağı
Tesbih namazına dair birçok hadis bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi, Hz. Peygamber’in (sas) amcası Abbas’a tavsiyelerde bulunduğu hadistir. Peygamberimiz, bu namazın günahlara karşı bir af vesilesi olduğunu belirtmiş ve en azından yılda bir kez bile kılınmasını tavsiye etmiştir. Bununla birlikte, bazı alimler bu namazın müstehap, bazıları ise mekruh olduğunu ifade etmiştir.
Özellikle Hanefiler, tesbih namazını nafile bir ibadet olarak değerlendirirken, Şafiîler çoğunlukla müstehap olarak kabul ederler. Ahmed b. Hanbel ise, bu namaza dair sahih bir hadis olmadığını belirterek bu ibadeti mekruh gördüğünü ifade etmiştir.
Tesbih Namazı Kaç Rekat?
Tesbih namazı toplamda dört rek‘at olarak kılınır. Her rekâtta 75 defa zikir yapılır ve toplamda 300 defa zikir yapılmış olur. İlk iki rekâtta selam vermek mümkündür ancak, dua edeceğiniz zaman iki rekatta bir selam vermenin daha makbul olacağına dair görüşler de mevcuttur.
Tesbih namazının, bir onlu zikirle beraber yapılması, ibadetin daha verimli hale gelmesine yardım eder. Ayrıca, geceleri kılınan tesbih namazlarında iki rekâtta bir selam vermek tercih edilirken, gündüzleri iki veya dört rekatta bir selam verilmesi uygundur.
Tesbih Namazı Ne Zaman Kılınır?
Tesbih namazı, genel olarak istediğiniz zaman kılınabilir. Ancak, kerahet vakitlerinde yani sabah ve akşam güneş doğmadan ve batmadan birkaç dakika öncesinde bu namazın kılınması uygun değildir. İnsanlar, bu namazı ayda veya yılda bir defa kılmayı alışkanlık haline getirmelidir.
Bu namaz, ruhsal bir arınma ve zikir açısından oldukça etkilidir. Bunun yanında, gündelik hayatta karşılaştığımız sıkıntılar karşısında da manevi yönden bir destek sağlamaktadır. Dolayısıyla sık sık bu ibadete yönelmekte fayda vardır.
Tesbih Namazının Kılınışı
Tesbih namazı, genel olarak iki aşamadan oluşur. İlk olarak, niyet edilir ve ardından ilk rek‘ate geçilir. İlk rekâtta, ‘Allahu Ekber’ diyerek niyete başlanır ve peşinden ‘Sübhâneke’ okunur. Ardından 15 kere tesbih, sonra Fatiha ve bir sure okunarak 10 kere tekrar zikir yapılır. Rükûa geçişte, üç kere ‘Sübhâne Rabbiye’l-azîm’ denir ve yine 10 kere tesbih yapılır.
Devamında, ‘Semiallâhü limen hamideh’ diyerek kalkılır ve burada da 10 kere tesbih okunur. Ardından secdeye varılır; burada 3 kere ‘Sübhâne Rabbiye’l-âlâ’ denilir ve devamında 10 kere tesbih yapılır. İkinci secdeden sonra oturulur ve 10 kere tesbih yine tekrar edilir. Bu süreç, diğer rek‘atlarda da tekrarlanarak tamamlanır.
İkinci, Üçüncü Ve Dördüncü Rekatın Kılınışı
İkinci rekâta geçişte yine aynı şekilde devam edilir, Fatiha’nın peşinden bir sure okunur. Ardından zikir tekrarlanır ve rükûa gidilir. Her rekâtta bu işlem yukarıda aynı sırayla tekrarlanır. Dördüncü rekâttan sonra, ‘Ettehiyyâtü’ okunarak namaz selamla sona erdirilir.
Sonuçta, dört rek’at tesbih namazı tamamlanmış olur ve çokça zikir yapmanın huzur verici etkisiyle ruhsal bir tatmine ulaşılır. Ayrıca, bu ibadetlerin düzenli bir şekilde yapılması, müminin manevi hayatına olumlu etkiler sağlar. Dolayısıyla bu namazı ihmal etmemek önemlidir.
Tesbih Namazının Fazileti
Tesbih namazı, yaptığı zikre ve Allah’a olan yoğun dikkate dayalı olarak birçok fazilete sahiptir. Bu ibadet, kişinin manevi huzur bulmasını sağlar. Düzenli olarak bu ibadeti yerine getirenlerin ruhsal anlamda daha sakin ve huzurlu olduğu gözlemlenmektedir. Ayrıca, bu ibadet, günahlardan arınma vesilesidir ve kişiye manevi bir temizlenme olanağı sunar.
Bunun yanı sıra, tesbih namazı insanın Allah’a daha da yakınlaşmasını sağlar. Namaz kılarken yapılan zikirler, insana ait olan her türlü sıkıntıyı uzaklaştırır ve manevi bir ferahlama yaşatır. İşte bu nedenle, gerek bireysel olarak gerekse toplumsal olarak bu tür ibadetlere yönelmek, ruhsal bir arınmanın yanı sıra, sosyal anlamda da birçok yarar sağlar.
Tesbih Namazı Cemaatle Kılınabilir mi?
Diyanet İşleri Başkanlığı, tesbih namazının cemaatle kılınmasına dair net bir açıklamada bulunmuştur. Buna göre, tesbih namazı cemaatle kılınan nafile namazlar arasında yer almaz. Bunun sebebi, Hz. Peygamber’den (sas) bu namazın cemaatle kılındığına dair bir uygulamanın olmamasıdır. Dolayısıyla, tesbih namazının tek başına kılınması daha uygundur.
Sonuç olarak, tesbih namazı, yapan kişiye birçok fayda ve bereket sağlayan, zikir ve dua ile dolu bir namazdır. Bu namazın düzenli olarak kılınması, manevi hayatı güçlendirmek için önemli bir adımdır. Kişinin Allah ile olan ilişkisini kuvvetlendiren bu namaz, ruhsal anlamda önemli bir destek sunmaktadır.